پیشینه احزاب و جریان‏هاى سیاسى ایران تقریباً، هم‏زمان با پیروزى انقلاب مشروطه مى‏باشد. که از آن‏زمان تا کنون به عناوین و اهداف مختلف نمود پیدا کرده و راه پرفراز و نشیبى را پیموده است. مهم‏ترین تشکلهاى سیاسى این دوران عبارت‏اند از: هیأت‏هاى مؤتلفه اسلامى، حزب ملل اسلامى، سازمان چریک‏هاى فدایى خلق، جبهه آزادیبخش مردم ایران )جاما(، حزب اراده ملى، حزب اعتدالیون، حزب ایران، حزب ایران نوین، حزب پان ایرانیت، حزب تجدد، حزب توده، جبهه ملّى، نهضت آزادى، حزب دموکرات، حزب دموکرات کردستان، حزب رستاخیز، حزب زحمت‏کشان، حزب سوسیالیست، حزب سومکا، فدائیان اسلام، حزب کمونیست ایران، حزب مردم، حزب مردم ایران، حزب ملیون، حزب خداپرستان سوسیالیست، حزب اعتماد ملّى، حزب اجتماعیون، حزب اجتماعیون عامیون، حزب ترقّى، حزب عدالت، حزب ملت ایران، حزب وحدت اسلامى، حزب وطن، و. براى آگاهى بیشتر ر. ک: 1- مدنى، جلال‏الدین، تاریخ سیاسى معاصر ایران، )انتشارات اسلامى، تهران، 2 (1361- یوسفیه، ولى‏الله، احزاب سیاسى، )انتشارات عطایى، تهران 3 (1351- جان فوران، مقاومت شکننده، تاریخ تحولات اجتماعى ایران، ترجمه احمد تدین، نشر رسا. 4- یراوند ابراهامیان، ایران بین دو انقلاب، نشر نى. 5- مدیر شانه‏چى، محسن، احزاب سیاسى ایران با مطالعه موردى نیروى سوم و جامعه سوسیالیستها، نشر رسا. 6- کاتوزیان، محمدعلى، اقتصاد سیاسى ایران، ترجمه محمدرضا نفیسى و کامبیز عزیزى، نشر مرکز. 7- صارمى، شهاب، اصغر، احزاب دولتى و نقش آنها در تاریخ معاصر ایران، مرکز اسناد. 8- تربتى سنجابى، احزاب سیاسى ایران.
X